سازشناسی شهرآشوب

موسیقی یکی از هنرهای اصیل و دوست داشتنی در تمامی فرهنگ‌ها است، به ویژه اینکه سبک کلاسیک آن محبوبیت بیشتری دارد. موسیقی مقامی یکی از دوست داشتنی‌ترین و البته بی‌نظیرترین موسیقی‌هایی از فرهنگ دیرینه مشرق زمین است که به عهد باستان از می‌گردد. موسیقی مقامی به عنوان یک موسیقی محلی و بومی، همانند موسیقی پاپ و کلاسیک جرا می‌شود. مقام را نوعی طبقه‌بندی موسیقی می‌داند که در برهه‌های مختلفی از زمان همچون دوره معاصر در دسته‌بندی موسیقی‌های عربی، ترکی و حتی ایرانی اجرا می‌شد. بدون شک، موسیقی مقامی در فرهنگ و تاریخ هنر ایرانی جایگاه بسیار ارزشمندی دارد، چه بسا اینکه در مناطق مختلف کشور آن را با گویش محاوره‌ای اجرا می‌کنند. این سبک موسیقی بی‌نظیر دارای ویژگی‌های بسیار زیادی است که برخی از آن‌ها شامل: یادگار جلوه‌های تاریخ این سبک موسیقی به وقایع تاریخی بسیار زیادی همچون حماسی، تاریخی، دینی، آیینی، مذهبی و... اشاره دارد. به همین سبب می‌توان گفت این موسیقی بهترین یادگار زیبایی از فرهنگ دیرینه مشرق کشور است. نشان دهنده فرهنگ و هنر این هنر اصیل ایرانی نشان دهنده قسمتی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم ایران باستان است که تقریباً به ۵ هزار سال قبل اشاره دارد. حس آرامش از مهمترین ویژگی‌های این هنر اصیل و زیبا می‌توان به تاثیرگذاری آن روی روح و آرامش افراد اشاره کرد. موسیقی مقامی ایران موسیقی مقامی در ایران ابتدا توسط ابن سینا با ۱۲ مقام مختلف معرفی شد که هر یک از آنها نام‌های رویایی خاصی داشتند. شاید برای هر شخصی جالب باشد تا با نام‌های موسیقی مقامی ۱۲ گانه‌ای که ابن سینا آنها را تعریف کرده آشنا شوند. البته مفهوم مقام از زمان ابن سینا تاکنون تحولات بسیار زیادی داشته است. در کشور موسیقی مقامی در مناطق مختلف با ویژگی‌های خاصی اجرا می‌شود. موسیقی مقامی خراسان یکی از محبوب‌ترین موسیقی‌های مقامی مربوط به خراسان است که خود به چهار بخش تقسیم می‌شود. این موسیقی محلی پرطرفدار و محبوب بیشتر بر پایه وقایع حماسی، تاریخی، دینی، آیینی، مذهبی و اساطیری بنیانگذاری شده است. ۱. در دیدگاه اول این موسیقی به عنوان موسیقی رسمی محلی و اصیل ایرانی شناخته می‌شود. در واقع بسیاری از افراد معتقدند که این موسیقی فوق عامیانه در زمان صفویان و در قرن ۱۰ و ۱۱ هجری با موسیقی عرب وجه اشتراک‌هایی داشت. ۲. در دیدگاه و برداشت دوم می‌توان گفت این موسیقی را با رعایت اصول خاصی پایدار کرده‌اند و با موسیقی ایرانی دوران معاصر وجه اشتراک‌هایی دارد. البته در منطقه‌های مختلف کشور این موسیقی با نام یک موسیقی محلی شهرت پیدا کرد. موسیقی مقامی آذربایجان موسیقی مقامی به عنوان یک نوع موسیقی عامیانه در موسیقی آذربایجانی شهرت بسیار زیادی دارد. این سبک موسیقی آذربایجانی با قدمت بسیار طولانی، در شمال شرق ایران هم اکنون نیز محبوب است. این سبک موسیقی کشور به دلیل جذاب بودن و زیبایی ریتم در طول تاریخ در معرض سرقت هنر ربایان بسیار زیادی قرار گرفت. این سبک موسیقی را نیز در تاریخ ایران به صورت نامکتوب و شفایی نسل به نسل منتقل کرده‌اند. شناخت این سبک موسیقی محلی و بومی نیاز به دیدگاه گسترده‌تر دارد که باعث ماندگاری و یا زنده نگه داشتن موسیقی اصیل ایرانی می‌شود.