ساز کوزه

ساز کوزه

کوزه یا اودو درام نوعی ساز کوبه‌ای است، که از سفال یا سرامیک ساخته می‌شود. کوزه،‌ سازی است خود صدا و از جنس سفال که با ضربه مستقیم نواخته می‌شود. این ساز با الگو گرفتن از ساز آفریقایی Udu که اصالتاً سازی نیجریه‌ای است ساخته شده‌ است. نسخه‌ی سفالی و قدیمی این ساز در ایران جهله نام دارد که در موسیقی بندرعباس و برخی شهرهای دیگر جنوب ایران استفاده‌ی بسیار دارد. نسخه‌ی هندی این ساز گاتام نام دارد.
خرید دوره

ساز کوزه

ساختمان ساز کوزه

ساز کوزه از سفال یا سرامیک ساخته می‌شود و کاملا مانند آلت کوزه است، که تشکیل شده است از دهانه‌ی اصلی یا قسمت باریک بالایی آن که باز است و گاهی یک یا دو یا سه دهانه‌ی اضافی بر روی پهنای تحتانی آن برای تغییر نوع صدا، بم یا زیر کردن صدا و تغییر ارتعاش صدا آن‌ها را ایجاد می‌کنند."

نوازندگی و اجرا ساز کوزه

این ساز با شکل‌ها و شیوه‌های نواختن گوناگون در استان‌های هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان دیده می‌شود.امروزه کوزه‌های هرمزگان و سیستان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. کوزه را هنگام نشستن روی زمین می‌نوازند.

تاریخچه ساز کوزه

در هرمزگان کوزه را با نام جله می‌شناسند و نحوه نواختن آن با کوزه سیستان متفاوت است. کوزه سیستانی دارای روش ساخت، پخت و همچنین خاک متفاوتی است و معمولاً آن را در کنار سینی گذاشته و می‌نوازند. بر خلاف تصور، کوزه با وجود سادگی ساختمان دارای صدادهی و توانایی‌های بسیار بالایی در اجرای قطعات و ریتم‌های مختلف است که مورد توجه قرار نگرفته‌ است و اکثر نوازندگان و آهنگسازان  به صورت افکتیو از آن استفاده می‌کنند یا آن را به عنوان‌سازی مستقل نمی‌شناسند. ساز کوزه افزون بر این که خاستگاه ایرانی دارد ، دارای صدادهی بسیار نزدیکی با طبلا است و در سازبندی موسیقی ایرانی دارای رنگ جدید و خوبی نیز هست.