هارپ

ساختمان ساز چنگ

ساز چنگ امروزی دارای سه قسمت جداگانه از جمله ستون، گردن و جعبه طنین است. زه ها از قسمت گردن ساز و به موازات ستون به طور ممتد به جعبه طنین وصل می‌شوند. ساز هارپ با فشردن کف دست به روی سیم یا چنگ زدن به زه هابه صدا در می‌آید. این ساز در حدود ۵۰ سیم دارد و همه آنها به موازات ستون جلویی کشیده می‌شوند. هر هفت سیم از این ساز دارای رنگ های مختلفی است و این رنگ بندی به طور متناوب در هفت سیم بعدی نیز تکرار می‌شود. قسمت بالای ساز گردن ساز نامیده می‌شود و در این قسمت سیم ها به چوب وصل می‌شوند. سیم های ساز هارپ از این قسمت تنظیم و کوک می‌شوند و بلندترین بخش ساز هارپ ستون نامیده می‌شود. این روزها در سازهای هارپ مدرن،پدال هایی در قسمت پایین ساز برای نواختن این ساز قرار دارد. سازهایی چنگی که پدال دارند، معمولاً بین ۴۰ الی ۴۷ عدد سیم دارند. 

نوازندگی و اجرا هارپ یا چنگ

ساز هارپ نوعی ساز رشته‌ای است و با انگشت نواخته می‌شود. تکنیک نوازندگی این ساز در دنیا به صورت ۸ انگشتی است. برای نواختن ساز هارپ نوازنده باید روی یک صندلی بنشیند به طوری که بتواند به راحتی میانه سیم های ساز را لمس کند. سیم های کوتاه تر ساز هارپ باید به بدن نوازنده نزدیک‌تر باشند ولی سیم های بلند‌تر دورتر از بدن نوازنده قرار می‌گیرند. هنگام نواختن ساز هارپ، بازوی نوازنده باید در زاویه ۹۰ درجه با بدن قرار گیرد. بدنه ساز هارپ باید به میان پاهای نوازنده کج شود و به شانه راست نوازنده تکیه داده شود. ساز چنگ نباید به طور مستقیم روبروی نوازنده قرار داده شود بلکه باید کمی به پهلو چرخانده شود به طوری که نوازنده بتواند به راحتی سیم های ساز را ببیند. از نوازندگان مشهور هارپ می‌توان به رینا پارکینز و آندره‌ئا ولنویدر اشاره کرد. از قطعات مشهور ساز هارپ می‌توان به کنسرتو برای هارپ و ارکستر اثر جورج فردریک هندل و کنسرتو برای هارپ و فلوت و ارکستر اثر ولفگانگ آمادئوس موتزارت می‌توان نام برد.

تاریخچه چنگ

تصاویر تاریخی نشان می‌دهند که ساز هارپ از قرن‌ها قبل در عراق و ایران و مصر وجود داشته‌ است و قدمت آن به سه هزار و پانصد سال پیش می‌رسد. قدیمی‌ترین چنگ دنیا در سامره کشف شده است.  هم‌چنین در ایران نیز از چهار هزار سال پیش تا قن هفدهم میلادی دچار تغییر و تحولاتی شده‌است. در اروپا برای این‌که هارپ بتواند موسیقی پیچیده‌تری را اجرا کند، شروع به پیشرفت می‌کند. بزرگ‌ترین تغییر، پیدا کردن راهی برای تغییر کوک آسان سیم‌های ساز بود. در دوران باروک، در ایتالیا و اسپانیا سیم‌های بیش‌تری به ساز اضافه می شوند. در قرن هجدهم میلادی مکانیزمی به وجود می‌آید که برای کوک ساز، پدال‌هایی به قسمت پایینی ساز اضافه می‌شوند که آن‌ها را نوازنده با پا کنترل می‌کند.